بیماری که در زمان بستری در بیمارستان راه هوایی مصنوعی داشته (لوله گذاری در راه هوایی انجام شده است) و به دستگاه تهویه مکانیکی وصل بوده است و یا تراکئوستومی ‌دارد و یا در منزل مدت‌ها بدون فعالیت است و یا به بعضی بیماری‌های ریوی مبتلا است در دفع ترشحات راه هوایی مشکل خواهد داشت. همچنین در این بیماران ترشحات از حد طبیعی بیشتر بوده و از غلظت و چسبندگی خاصی برخوردار می‌باشند و بیمار به راحتی قادر به دفع آن‌ها نمی‌باشد. در صورتی که این ترشحات به مدت طولانی در ريه و راه هوایی باقی بماند. باعث عدم کارایی دستگاه تنفس، عفونت سیستم تنفسی و آسیب به بافت ریه می‌شود. بنابراین با توصیه پزشک انجام فیزیوتراپی قفسه سینه از این عارضه پیشگیری می‌نمایید.

مراحل انجام فیزیوتراپی قفسه سینه

• ابتدا بیمار را حدود 30-20 دقیقه با آب ساده بخور دهید.
• بیمار را به صورت نیمه نشسته قرار دهید.
• دست خود را به صورت کاسه در آورده و از سمت پایین قفسه سینه به سمت بالا ضربه وارد نمایید. این کار را در هر دو سمت قفسه سینه انجام دهید و سعی کنید ضربه‌ها در تمامی ‌نقاط زده شود. دقت نمایید ضربه‌ها باید از پایین قفسه سینه به سمت بالا زده شود.

• در حین این عمل بیمار را تشویق به سرفه نمایید.
• بیمار را در وضعیت کاملا نشسته و در صورتی که قادر به نشستن نیست به پهلو بخوابانید و این کار را در پشت قفسه سینه مجددا تکرار کنید.
• بیمار را به سرفه و تخلیه ترشحات از دهان تشویق نمایید. این کار باعث کنده شدن ترشحات و باز شدن راه هوایی می‌شود.

نکته: در صورتی که بیمار دچار شکستگی در استخوان‌های قفسه سینه شده باشد از انجام فیزیوتراپی در آن قسمت از قفسه سینه خودداری نمایید و از پزشک معالج خود راهنمایی بخواهید.

نکات مهم در فیزیوتراپی قفسه سینه

• تعداد دفعات فیزیوتراپی بسته به میزان ترشحات بیمار دارد اما حدود 3 بار در روز کافی است بهتر است قبل از هر بار ساکشن کردن فیزیوتراپی قفسه سینه را انجام دهید.
• تا زمان بهبودی کامل بیمار باید فیزیوتراپی قفسه سینه انجام دهید.
• جهت رقیق کردن ترشحات از بخور آب ساده استفاده کنید.
• در صورتی که خلط خونی شد به پزشک معالج اطلاع دهید.
• اگر در حین فیزیوتراپی بیمار تهوع و استفراغ داشت، فیزیوتراپی را به تعویق بیندازید.
• بیمار را تشویق کنید تا مرتب سرفه کند و نفس عمیق بکشد.
• بیمار را وادار کنید هر چه سریع تر فعالیت بدنی را شروع کند. فعالیت مانع تجمع ترشحات در ته ریه می‌شود.

در صورت مشاهده موارد زیر به بیمارستان مراجعه کنید:

• خلط خونی
• افزایش خلط علی‌رغم فیزیوتراپی
• تنگی نفس و تب